در این خصوص بررسی پنج انتخابات اخیر در کشور (با احتساب دو دور انتخابات دور نهم ریاست جمهوری) نشان می دهد روند افول محبوبیت کاندیدای اصلاح طلبان نه تنها مخصوص انتخابات اخیر نبوده است بلکه در یک شیب معنادار از سال 8 با دومین دوره انتخابات شورای شهر و روستاها آغاز شد و با هفتمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی ادامه یافت.
بر این اساس اولین شکست رسمی سید محمد خاتمی به نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بر می گردد، در این انتخابات خاتمی به صراحت از مصطفی معین حمایت کرد اما بر خلاف انتظار وی، تنها 4 میلیون ایرانی به معین رای دادند.
این شکست برای خاتمی در هفته ی بعد از 27 خرداد ادامه یافت، چرا که حتی حمایت های معنادار سید محمد خاتمی از هاشمی رفسنجانی موجب پیروزی هاشمی نشد، به این ترتیب ناظران سیاسی معتقد بودند عملکرد 8 ساله دولت اطلاحات به اندازه کافی از محبویت خاتمی کاسته است.
سال 85 نیز نیروهای اصلاح طلب برای پایان دادن به شکست های خود، در سومین دوره ی انتخابات شواری شهر به صورت رسمی از عکس های خاتمی استفاده کردند و نتیجه باز هم چیزی جز شکست نبود.
هشتمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی اما نقطه عطفی بود که حتی بعد ها موجب کناره گیری خاتمی از کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری دهم شد.
عنوان "یاران خاتمی" در حالی شهر های مختلف به خصوص تهران را پر کرد اما توفیق حداقلی اصلاح طلب ها در سومین دوره انتخابات شهر و روستا نیز از دست رفت و دست آخر تئوری پردازان اصلاح طلب را به این نتیجه رساند که در دور دوم انتخابات مجلس هشتم به طور کلی از عکس و اسم خاتمی استفاده نکنند.
اما شکست سنگین و تاریخی آقای خاتمی به هفته ی گذشته برمی گردد: فشار همه جانبه گروه های مرجع اصلاح طلب به خاتمی برای حضور در عرصه انتخابات موجب شد، وی از بهمن ماه سال 87 حدودا 40 روز کاندیدای محبوب اصلاحات باشد، اما حضور یکباره میرحسین موسوی در انتخابات و کناره گیری خاتمی اولین بذر های ناراحتی را در جبهه اصلاح طلب کاشت.
پس از کناره گیری خاتمی به بهانه حضور موسوی، خاتمی تبدیل به رهبر جبهه اصلاح طلب شد، مسئله ای که به هیچ عنوان مورد قبول تمام احزاب اصلاح طلب قرار نگرفت.
خاتمی طبق پیش بینی ها با گرفتن عکس یادگاری، تمام و کمال به حمایت از میرحسین موسوی پرداخت ولی نتیجه باز هم نشان داد تاریخ سیاسی ایران به دوران "پایان خاتمی" رسیده است.
استفاده افراطی از چهره خاتمی در پوسترهای مهندس موسوی، حضور چشمگیر وی در فیلم انتخاباتی میرحسین و اظهار نظرات متعدد وی در حمایت از کاندیدای مشارکت و مجاهدین برای سنجش محبوبیت آقای خاتمی کافی بود اما با عدم اقبال جامعه به میرحسین موسوی یکی از دلایل کناره گیری خاتمی از کاندیداتوری در انتخابات مشخص شد!
این موضوع از اظهارنظرات خود شخص سید محمد خاتمی نیز پیداست؛ آنجا که وی صریحا اعلام می کند اگر من رای نیاورم برای اصلاحات خیلی بد است.