همزمان با باز گشایی دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی در ابتدای مهر امسال دانشجویان دانشگاه تهران شاهد بنرهایی با موضوع تبلیغی "حجاب" در این دانشگاه بودند. تابلوهایی با محتوای تصاویر گرافیکی و بعضا جملاتی با مفاهیم "عفاف و حجاب" که سعی در دعوت به این معروف مهم دارد. البته لازم به ذکر است که این تابلو ها فقط در پردیس مرکزی این دانشگاه دیده می شود.
                 
هر چند این اقدام که از سوی روابط عمومی دانشگاه تهران صورت گرفته است تا حدی باعث امیدواری دانشجویان به مسئولین? در قبال اعتراضات گسترده ی سال گذشته ی دانشجویان این دانشگاه به بی حجابی و بی عفتی ــ که در رسانه ها به جنبش دانشجویی "حیا" معروف شد ــ شده است و از این بابت باید به دست اندر کاران خسته نباشید گفت? اما با توجه به اهمیت و تاثیر بیش از اندازه ی این مسئله در مقوله ی "فرهنگ دانشگاه"به نظر می رسد باید با نگاهی عمیق تر به این اتفاقات بپردازیم.

به نوشته سایت حیا در حالی که از اوایل فصل بهار امسال در پی انتشار نامه ی سرگشاده ی جمعی از دانشجویان دانشگاه تهران به فرهاد رهبر بازار اعتراضات و در پی آن بحث ها و جدل های متعدد در کشور داغ شد نهاد های فرهنگی و امنیتی هشدار هایی مبنی بر فعالیت های سازمان یافته ی گروه هایی برای رواج بی بند و باری در جامعه ی اسلامی ایران و به خصوص در مجموعه های اثرگذار مثل دانشگاه ها دادند و این موج به مصاحبه های مطبوعاتی رئیس جمهور در اواخر تابستان سال جاری نیز رسید? جای تعجب است که نتیجه ی تمامی این تلاش ها منجر به چاپ چند بنر با طرح های بعضا تکراری در صحن پردیس مرکزی دانشگاه تهران گردد.

سوال مهمی که شاید بار ها و بار ها در رسانه های کشور مطرح شد و پاسخ های مختلفی نیز دریافت کرد (و شاید در جواب این نوشته نیز طرح شود) این بود که: "...پس با این معضل فرهنگی?اجتماعی چه باید کرد!؟ "

نظریاتی که در حاشیه ی این پرسش به وجود آمد حول دو محور اساسی می چرخید: یکی "برخورد مستقیم ? قاطع و سریع" و دیگری "برنامه ریزی و مجموعه اقدامات فرهنگی مستمر" .

نکته ی قابل ملاحظه در این بین آن بود که در ابتدای عموم این آراء عبارت "به نظر من... " به چشم می خورد! و در این میان عده ی بسیار محدودی بودند که از ابراز "نظر خود" صرف نظر کرده و به ارائه ی راه حل های مبنایی اسلام ناب پرداختند و البته گهگاه که کارشناس یا مسئولی به بسط این مبانی می پرداخت با چوب قدمت و عدم تناسب با جامعه ی امروز رانده می شد.

آیا اسلام فکری برای این مشکل نکرده است؟!

" و لتکن منکم امة یدعون الی الخیر و یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و اولئک هم المفلحون " (سوره آل عمران، آیه 104)

از موضوعاتی که به کرات و با عبارات مختلف در قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام به آن پرداخته شده است فریضه ی واجبه ی "امر به معروف و نهی از منکر" می باشد.

در این سطور نه قصد پرداختن به ریشه های این فریضه الهی هست و نه مجال آن? لذا به اختصار به کیفیت توجه مسئولین در حوزه ی فکر و عمل به این مهم می پردازیم.

مدتی پیش یکی از معاونین دانشگاه تهران اعلام کرده بود که مسئولین حراست درب های دانشگاه مامور به تذکر به دانشجویانی شده اند که با پوشش نامناسب قصد ورود به فضای محترم دانشگاه تهران را دارند.

با اینکه از این موضوع بیش از پنج ماه می گذرد? اما تا کنون هیچ همتی بر این گفته دیده نشده. شاید ریشه ی این مشکل را بتوان در بدنه ی مسئولین? اساتید و کارمندان مشغول در دانشگاه پیدا کرد. چرا که انصاف حکم می کند? دانشگاهی که اساتید و کارمندان آن بی مهابا از حداقل های قانونی و شرعی پوشش تخطی می کنند نتواند هیچ حرکتی در راستای تصحیح رفتار اجتماعی دانشجویان خود انجام دهد.

اما از آنجا که طبق فرمایش امام راحل عظیم الشان "دانشگاه مبدا همه ی تحولات است." نمی توان به راحتی از کنار این رکود دانشگاهی گذشت. چنانچه دیده شده تا امروز به واسطه ی همین رخوت از سوی دانشگاه ها وضع اخلاق انسانی و اسلامی در جامعه ی ایرانی ما ساعت به ساعت وخیم تر می گردد.

حال که قطار این راحت طلبی در همه ی سطوح جامعه به سرعت در حال پیشروی است و میرود تا ضربه ای اساسی به حرکت آرمانی ملت قهرمان ایران بزند باید چه کرد و از کجا شروع کرد؟

در ادامه به چند مورد از بیانات مقام معظم رهبری اشاره می شود که بی شک می تواند راهگشا باشد...

چندی پیش گفتم: " همه امر به معروف ونهی از منکر کنند. " الآن هم عرض می کنم نهی از منکر کنید. این واجب است. این مسئولیت شرعی شماست، امروز مسئولیت انقلابی و سیاسی شما هم هست. به من نامه می نویسند، بعضی هم تلفن می کنند و می گویند: ما نهی از منکر می کنیم، اما مامورین رسمی طرف ما را نمی گیرند. من عرض می کنم مامورین رسمی – چه مامورین انتظامی و چه مامورین قضایی – حق ندارند از مجرم دفاع کنند. باید از آمر و ناهی شرعی دفاع کنند. همه ی دستگاه های حکومت ما باید از امر به معروف و نهی از منکر دفاع کند. این وظیفه است.

... البته من عرض می کنم ? قبلاً هم گفته ام: در جامعه اسلامی، تکلیف عامه ی مردم امر به معروف و نهی از منکر با لسان است، با زبان، اگر کار به برخورد بکشد، آن دیگر تکلیف مسئولین است. آنها باید وارد شوند. اما امر به معروف ونهی از منکر زبانی مهمتر است. عاملی که جامعه را اصلاح می کند همین نهی از منکر زبانی است. به آن آدم بدکار، به آن آدم خلافکار، به آن آدمی که اشاعه ی فحشا می کند، به آن آدمی که می خواهد قبح گناه را از جامعه ببرد، مردم باید بگویند. ده نفر، صد نفر، هزار نفر! افکار عمومی روی وجود و ذهن او باید سنگینی کند، این شکننده ترین چیزهاست. همین نیروهای مومن وبسیجی و حزب اللهی ! یعنی عامه ی مردم مومن یعنی همین اکثریت عظیم کشور عزیز ما، همین هایی که جنگ را اداره کردند، همین هایی که از اول انقلاب تا به حال با همه ی حوادث مقابله کردند، در این مورد مهمترین نقش را می توانند داشته باشند.

واضح است که تنها راه برون رفت از این معذل مهلک امر به معروف و نهی از منکر زبانی در سطح جامعه است و از آنجا که مبدا تحولات جامعه دانشگاه است آغاز این تحول نیز متوقف بر حرکت دانشگاهیان ایران اسلامی است.

اما از آنجا که مدت ها دیده شده مصلحت! دست و پای مسئولین دانشگاه را سفت بسته است چاره ای نیست جز اینکه بدنه ی جوان و آرمان گرای دانشجویی دست به اقدامی انقلابی زده و از فوز عظیم و فیض بی کران این فضیلت و فریضه ی بزرگ الهی بهره مند گردد. چان که حضرت امام رضوان الله علیه در بند میم وصیت نامه ی نورانیشان فرموده اند:

م- اکنون‌ وصیت‌ من‌ به‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی‌ در حال‌ و آینده‌ و رئیس‌جمهور و رؤسای‌ جمهور مابعد و به‌ شورای‌ نگهبان‌ و شورای‌ قضایی‌ و دولت‌ در هر زمان‌، آن‌ است‌ که‌ نگذارند این‌ دستگاههای‌ خبری‌ و مطبوعات‌ و مجله‌ها از اسلام‌ و مصالح‌ کشور منحرف‌ شوند. و باید همه‌ بدانیم‌ که‌ آزادی‌ به‌ شکل‌ غربی‌ آن‌، که‌ موجب‌ تباهی‌ جوانان‌ و دختران‌ و پسران‌ می‌شود، از نظر اسلام‌ و عقل‌ محکوم‌ است‌. و تبلیغات‌ و مقالات‌ و سخنرانیها و کتب‌ و مجلات‌ برخلاف‌ اسلام‌ و عفت‌ عمومی‌ و مصالح‌ کشور حرام‌ است‌. و بر همة‌ ما و همة‌ مسلمانان‌ جلوگیری‌ از آنها واجب‌ است‌. و از آزادیهای‌ مخرب‌ باید جلوگیری‌ شود. و از آنچه‌ در نظر شرع‌ حرام‌ و آنچه‌ برخلاف‌ مسیر ملت‌ و کشور اسلامی‌ و مخالف‌ با حیثیت‌ جمهوری‌ اسلامی‌ است‌ به‌ طور قاطع‌ اگر جلوگیری‌ نشود، همه‌ مسئول‌ می‌باشند. و مردم‌ و جوانان‌ حزب‌اللهی‌ اگر برخورد به‌ یکی‌ از امور مذکور نمودند به‌ دستگاههای‌ مربوطه‌ رجوع‌ کنند و اگر آنان‌ کوتاهی‌ نمودند، خودشان‌ مکلف‌ به‌ جلوگیری‌ هستند. خداوند تعالی‌ مددکار همه‌ باشد.

ضمنا باید به هوش بود که برکات و نعمات الهی تا وقتی از جانب خداوند متعال به سوی مردم جاری می شوند که شکر شایسته ای از جانب بندگان صورت پذیرد و کفر نعمت بی شک از کف بیرون کند...

پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله می فرمایند:

تا زمانى که مردم امر به معروف و نهى از منکر نمایند و در کارهاى نیک و تقوا به یارى یکدیگر بشتابند در خیر و سعادت خواهند بود، اما اگر چنین نکنند، برکت‏ها از آنان گرفته شود و گروهى بر گروه دیگر سلطه پیدا کنند و نه در زمین یاورى دارند و نه در آسمان. ( تهذیب الاحکام، ج6، ص181، ح22 )

در آخر تذکر نکته ای از بیانات رهبر معظم انقلاب خالی از لطف نیست:

... البته جوان حزب اللهی هم باید با هوش باشد. باید چشمهایش را باز کند و نگذارد کسی در صفوف او رخنه کند و به نام امر به معروف ونهی از منکر، فسادی ایجاد نماید که چهره ی حزب الله را خراب کند، باید مواظب باشید، این به عهده ی خودتان است. من یقین دارم و تجربه های این چند سال هم نشان داده – تا نیروهای مومن و حزب اللهی برای انجام کاری به میدان می آیند، یک عده عناصر بدلی و دروغین، با نام اینها در گوشه ای فسادی ایجاد می کنند تا ذهن مسئولین را نسبت به نیرو های مومن و حزب اللهی و مردمی چرکین کنند. مواظب باشید. مساله ی امر به معروف و نهی از منکر مثل مساله ی نماز است. یاد گرفتنی است. باید بروید یاد بگیرید مساله دارد که کجا و چگونه باید امر به معروف ونهی از منکر کرد...