به طور قطع نرخ بیکاری واقعی در جامعه بیش از آن چیزی است که اعلام شده است. نرخ بیکاری 14.6 درصد اعلام شده برای فصل بهار قطعا کمتر از رقم واقعی است. به نظر من اشکال در اعلام نرخ بیکاری به تعریف نادرست از بیکاری بر می‌گردد.
 ‌در حال حاضر بر اساس تعریف دولت، هر کس یک ساعت در هفته کار کند شاغل محسوب می‌شود، در حالی که این تعریف به هیچ وجه واقعی نیست. از نظر من حداقل 20 تا 25 ساعت کار در هفته لازم است که بتوان یک فرد را نیمه شاغل خواند و برای چنین فردی نیز باید نرخ بیکاری ضریب در نظر گرفت.... تا آن جا که من اطلاع دارم و اسناد سازمان جهانی کار را مطالعه کرده‌ام، این موضوع که براساس تعریف سازمان جهانی کار یک ساعت کار در هفته معادل اشتغال کامل است، صحت ندارد.»
سخنان فوق از آن محمد عطاردیان -دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی ایران- است که همچون شمار زیادی از منتقدان دولت در سال‌های اخیر بارها دولت را متهم به دست‌کاری در تعریف بیکاری و شاغل متهم کرده‌اند و حتی در زمان انتخابات ریاست جمهوری نیز این اتهامات تکرار شد.
اخیرا، این اتهامات از جانب اشخاص بنام‌تری همچون محمدرضا باهنر نیز تکرار شد و وی اخیرا مدعی شده که «تا سال ?? و ?? نرخ بیکاری بر مبنای شاخص‌های بین‌المللی ارزیابی می‌شد که بر اساس آن هر فردی که دو روز در هفته شاغل می‌بود عنوان شاغل می‌گرفت و بر این اساس نرخ بیکاری در کشور برآورد می‌شد حال آنکه در سال‌های بعد دولت با تغییر دادن شاخص‌های بین‌المللی و استفاده از شاخص‌های  دیگری مبنی‌بر اینکه هر فرد در هفته یک ساعت کار کند شاغل است نرخ بیکاری در کشور را کاهش داده است. بنابراین با تغییر شاخص‌های بررسی بیکاری، نرخ بیکاری نیز کاهش پیدا کرد.»
سایت‌های ایلنا و ایسنا نیز مهمترین رسانه‌هایی هستند که در طی سالیان اخیر تمامی ادعاها علیه دولت درباره دست بردن در تعریف نرخ بیکاری را پوشش داده‌اند. در این سایت‌ها بارها مطالبی با این موضوع دیده شده که «مثمرثمرترین راه‌کار دولت نهم در حل بحران بیکاری، تغییر شاخص اشتغال بود که البته نوعی پاک کردن صورت مسأله محسوب می‌شد. اشتغال از دو روز در هفته به دو ساعت در هفته تقلیل پیدا کرد تا بلکه بیکاری که قصد داشت نرخ‌های بالاتر از 20 درصد را نیز طی کند، در همان مرز 10 تا 20درصد نگاه داشته شود.»

واقعیت چیست؟
آیا اتهامات مستمری که به دولت درباره دست بردن در تعاریف بیکاری وارد شده، درست است؟
در مقابل اتهاماتی که مکررا علیه دولت درباره دستکاری در تعریف اشتغال مطرح می‌شود، مرکز آمار چندین بار اعلام کرده که تغییر تعریف نرخ بیکاری در دولت هشتم و در راستای همسو کردن شاخص ها با استاندارد های بین المللی صورت گرفت و این تغییر تعریف فقط موجب یک دهم درصد تغییر در نرخ بیکاری آن هم فقط برای یک‌بار شد.
طبق اعلام مرکز آمار، تعریف شاغل در طرح آمارگیری از اشتغال و بیکاری، تا سال 1383 عبارت بود از فردی که در هفته مرجع حداقل 2 روز کار کرده است. در سال 1383 برای انطباق با تعاریف جدید و استانداردهای بین المللی که توسط سازمان بین المللی کار (ILO) ابلاغ می شود، این تعریف به حداقل یک ساعت کار در هفته مرجع تغییر کرد. در تعریف قبلی امکان ارزیابی برخی مشاغل امکان پذیر نبود اما در تعریف جدید که در سال 1383 صورت گرفت، امکان ارزیابی فعالیت هایی که ذاتا نیاز به کمتر از 16 ساعت کار در هفته داشتند، مانند برخی از اساتید دانشگاه ها، فعالیت هایی مانند تزئینات ساختمانی و نویسندگان فراهم شد.
نکته مهم دیگر آن که طرح آمارگیری از نیروی کار با تعریف جدید در سال 1383 آزمایش شد و از بهار 1384 به اجرا درآمد که در بهار 1384 هنوز دولت نهم شروع به کار نکرده بود. طرح جدید و اجرای آن در فصل بهار و تابستان دولت هشتم و پس از آن در دولت نهم به طور مرتب هر فصل در کل کشور اجرا می شود و هیچ تغییر در تعریف نرخ بیکاری در دولت نهم صورت نگرفته است. بررسی‌های بعدی نشان داد تغییر تعریف بیکاری فقط موجب 1/0 درصد تغییر در نرخ بیکاری آن هم فقط برای یکبار شده است.

تعریف نرخ بیکاری و اشتغال در مراجع بین‌المللی
علاوه بر پاسخ‌های مرکز آمار که متاسفانه هیچ‌گاه از سوی منتقدان دولت مورد توجه قرار نگرفته، مراجعه به تعاریف نرخ بیکاری و اشتغال در نهادها و سازمان‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که چقدر اتهامات به دولت ناروا بوده است.