رمضان المبارک امسال نیز به روزهای پایانی خود نزدیک می شود ، ماه خدا چهره نورانی خود را به فطر نزدیک می کند ، روزهای گرم و سوزان  و طولانی ، بی حالی و خستگی و ضعف ، تشنگی و گرسنگی و در عین حال عبادتهایی که گاهی به میزان قبولی آنها واقف نیستیم ، هرچند خدای سبحان ، ارحم الراحمین است و امید به قبولی عبادتهای ضعیف و ناخالصمان را از درگاه کرامتش داریم ولی به جاست در این روزهای پایانی مروری داشته باشیم بر اعمال ، رفتار ، کردار و به ویژه عبادتهایی که انجام داده ایم و به اصطلاح خود ارزیابی از اعمال این ماهمان داشته باشیم ...

راستی! اعمال ماه رمضان امسال ما نمره قبولی می گیرد؟

قطعا معیارهای قبولی طاعات و عبادات در آیات و روایات به صورت واضح بیان شده است، شما می توانید بر اساس برخی معیارهایی که در ادامه مطلب می آید میزان نمره قبولیتان را در ماه رمضان امسال محاسبه کنید...

در آیات الهی و روایات اسلامی معیارهای متعددی برای قبولی اعمال بیان شده است که برخی از آنها اشاره می کنیم:

1-نماز موجب قبولی اعمال

یکی از مهمترین معیارهایی که برای قبولی اعمال در روایات اسلامی بیان شده است مساله نماز است ،عبادتی که ستون دین است و قبولی تمامی اعمال بر آن متوقف شده است و اعمال و عبادات دو گروه مقبول درگاه حق تعالی قرار نخواهد گرفت:

1-افرادی که  اهل نماز نیستند.

2-افرادی که به هر جهت نماز آنها مقبول واقع نمی گردد.

در حقیقت نماز معیار مهمی برای محاسبه و بررسی تمام اعمال و عبادات یک فرد است، چنانچه به این موضوع در روایات متعددی اشاره شده است:

« اِنّ اوّلَ ما یُحاسب بِهِ العبدَ الصلاةَ ، فاِن قُبلت قُبِل ماسِواها واِن رُدَّت رُدَّ ما سواها: نخستین عملی که از بنده مورد محاسبه قرار می گیرد نماز است پس اگر نماز قبول شد بقیه اعمال پذیرفته می شود و اگر رد شد بقیه اعمال نیز پذیرفته نیست»[بحار الانوار، ج 83 ،ص 25]

همچنین در حدیث دیگری که از پیامبراکرم – صلی الله علیه و آله –  نقل شده است،حضرت اولین عملی که در قیامت مورد محاسبه قرار می گیرد را نماز معرفی کرده و قبولی و رد آن را معیار مهمی برای قبولی سائر اعمال بیان می کنند:

« أول ما یُنْظَرُ فی عَمَلِ العَبدِ فی یومِ القیامةِ فی صلاتِهِ فاِن قُبِلَتْ نُظِرَ فی غَیْرها واِن لَمْ تقبل لم یُنْظَر فی عَمَلِهِ بِشَیءٍ: اولین عملی که درروز قیامت در پرونده اعمال بندگان به آن توجه می شود نماز است ، پس اگر قبول شد به دیگر اعمال توجه می شود و الّا اصلاً نگاه به غیر آن نمی شود»[بحار الانوار،ج 82 ، ص 227 ]

2-اخلاص معیاری برای قبولی اعمال

خداوند متعال در آیات الهی معیارهای متعددی برای قبولی اعمال و بهره مندی از پاداش الهی بیان می فرماید که از جمله آنها ،معیارهایی است که در سوره نساء معرفی می کند:

«إِلاَّ الَّذینَ تابُوا وَ أَصْلَحُوا وَ اعْتَصَمُوا بِاللَّهِ وَ أَخْلَصُوا دینَهُمْ لِلَّهِ فَأُولئِکَ مَعَ الْمُ?ْمِنینَ وَ سَوْفَ یُ?ْتِ اللَّهُ الْمُ?ْمِنینَ أَجْراً عَظیما: مگر کسانى که توبه کردند و [عمل خود را] اصلاح نمودند و به خدا تمسّک جستند و دین خود را براى خدا خالص گردانیدند که [در نتیجه‏] آنان با م?منان خواهند بود، و به زودى خدا م?منان را پاداشى بزرگ خواهد بخشید.»[النساء :  146]

در این آیه شریفه خداوند متعال چهار معیار مهم برای قبولی و بهره مندی از پاداش های الهی بیان می کند :

1-توبه که راه آن برای همه انسان ها جتی منافقین نیز باز است .

2-جبران و اصلاح اشتباهات

3-پناه بردن به دامن لطف الهی

4-اخلاص در اعمال و رفتار

خداوند متعال بعد از بیان این معیارها در نهایت می فرماید که افرادی که خود را واجد این معیارها قرار دهند، در زمره مؤمنین قرار خواهند گرفت و در نتیجه در سرای قیامت اعمال و عبادات آنها مقبول و از پاداش و نعمت های الهی نیز بهره مند خواهند گردید.

3-احترام و نیکی به پدر و مادر

در سوره احقاف دو داستان عبرت انگیز برای جویندگان راه سعادت و خوشبختی بیان شده است،داستان اول در ارتباط با فردی است که در پیشگاه الهی دعا می کند تا توفیق جبران زحمات پدر و مادر را به او عنایت کند ،پدر و مادری که یک عمر برای او زحمت کشیدند و او را با مشقت و سختی بزرگ کردند:

«وَ وَصَّیْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَیْهِ إِحْساناً حَمَلَتْهُ أُمُّهُ کُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ کُرْهاً وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً حَتَّى إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعینَ سَنَةً قالَ رَبِّ أَوْزِعْنی‏ أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتی‏ أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَ عَلى‏ والِدَیَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَصْلِحْ لی‏ فی‏ ذُرِّیَّتی‏ إِنِّی تُبْتُ إِلَیْکَ وَ إِنِّی مِنَ الْمُسْلِمینَ: و انسان را [نسبت‏] به پدر و مادرش به احسان سفارش کردیم. مادرش با تحمّل رنج به او باردار شد و با تحمّل رنج او را به دنیا آورد. و بار برداشتن و از شیر گرفتنِ او سى ماه است، تا آنگاه که به رشد کامل خود برسد و به چهل سال برسد، مى‏گوید: «پروردگارا، بر دلم بیفکن تا نعمتى را که به من و به پدر و مادرم ارزانى داشته‏اى سپاس گویم و کار شایسته‏اى انجام دهم که آن را خوش دارى، و فرزندانم را برایم شایسته گردان؛ در حقیقت، من به درگاه تو توبه آوردم و من از فرمان‏پذیرانم.» [الأحقاف :  15]

خداوند متعال بعد از معرفی این فرد که هم در صدد جبران زحمات والدین خود و هم مشتاق انجام اعمال صالح و تربیت فرزندان خود می باشد این چنین می فرماید:

«أُولئِکَ الَّذینَ نَتَقَبَّلُ عَنْهُمْ أَحْسَنَ ما عَمِلُوا وَ نَتَجاوَزُ عَنْ سَیِّئاتِهِمْ فی‏ أَصْحابِ الْجَنَّةِ وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذی کانُوا یُوعَدُون: اینانند کسانى که بهترینِ آنچه را انجام داده‏اند از ایشان خواهیم پذیرفت و از بدیهایشان درخواهیم گذشت؛ در [زمره‏] بهشتیانند؛ [همان‏] وعده راستى که بدانان وعده داده مى‏شده است.»[احقاف:16]

خلاصه کلام آنکه اگر می خواهیم که در دنیا و مخصوصا ماه مبارک رمضان اعمال و عبادت و روزه های طولانی ما مورد قبول درگاه حق تعالی قرار بگیرد،لازم است به معیارهایی که در آیات و روایات بیان شده است،جامه عمل بپوشانیم تا هم در این دنیا و هم در سرای اخرت از نعمت های ویژه خداوند بهره مند شویم و نام ما در زمره پذیرفته شدگان این مهمانی آسمانی درج شود.