لقمان حکیم در نصایح خود به پسرش گفت: چنان که میان قوچ و گرگ، دوستى و رفاقتى نیست، میان نیکوکار و بدکار نیز دوستى و رفاقتى نیست و هر که به زشتى "یاقیر"نزدیک شود، پاره‏‌اى از آن به تنش مى‏‌چسبد.

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند: در نصایح لقمان به پسرش، این است که گفت: پسرم ! اگر درباره مرگْ تردید دارى، خواب را از خود دور کن ـ که نخواهى توانست ـ و اگر درباره رستاخیزْ تردید دارى ، بیدار شدن از خواب را از خود دور کن ـ که نخواهى توانست-؛ زیرا اگر اندیشه کنى، مى‏دانى که جان تو در دست دیگرى است و همانا خواب، به منزله مرگ است و بیدارى پس از خواب، به منزله بر انگیخته شدن پس از مرگ.

لقمان همچنین گفت: «اى پسرم! آن چنان به مردم نزدیک نشو که از دل‏هاى آنان دور شوى و آن چنان دور نشو که خوار شوى. هر موجودى، همنوع خود را دوست مى‏‌دارد و همانا آدمیزاد نیز همنوع خود را دوست مى‏‌دارد.
خوبى یا متاع خود را جز در برابر مشترىِ آن، نگستران. چنان که میان قوچ و گرگ، دوستى و رفاقتى نیست، میان نیکوکار و بدکار نیز دوستى و رفاقتى نیست.
هر که به زشتى [یا قیر ]نزدیک شود، پاره‌‏اى از آن به تنش مى‏‌چسبد.
هر که با بدکارْ همدستى کند، بعضى از روش‏هاى او را مى‏‌آموزد.
هر که جدال را دوست بدارد، دشنام مى‏‌شنود.
و هر که وارد جاهاى بد شود، متّهم می‌شود و هر که با رفیقِ بد همراهى کند، سالم نمى‏‌ماند، و هر که زبانش را در اختیار نگیرد، پشیمان مى‏‌گردد.
اى پسرم ! با صد نفر رفاقت کن ؛ ولى حتّى با یک نفر هم دشمنى نکن.


 متن حدیث:

الامام الباقر علیه السلام:
کانَ فیما وَعَظَ بِهِ لُقمانُ علیه السلام ابنَهُ أن قالَ: یا بُنَیَّ ، إن تَکُ فی شَکٍّ مِنَ المَوتِ ، فَارفَع عَن نَفسِکَ النَّومَ ولَن تَستَطیعَ ذلِکَ . وإن کُنتَ فی شَکٍّ مِنَ البَعثِ ، فَادفَع عَن نَفسِکَ الاِنتِباهَ ولَن تَستَطیعَ ذلِکَ ، فَإِنَّکَ إذا فَکَّرتَ عَلِمتَ أنَّ نَفسَکَ بِیَدِ غَیرِکَ ، وإنَّمَا النَّومُ بِمَنزِلَةِ المَوتِ ، وإنَّمَا الیَقَظَةُ بَعدَ النَّومِ بِمَنزِلَةِ البَعثِ بَعدَ المَوتِ .
وقالَ : قالَ لُقمانُ علیه السلام : یا بُنَیَّ ، لا تَقتَرِب فَیَکونَ أبعَدَ لَکَ ولا تَبعُد فَتُهانَ . کُلُّ دابَّةٍ تُحِبُّ مِثلَها ، وَابنُ آدَمَ لا یُحِبُّ مِثلَهُ . لا تَنشُر بِرَّکَ (بَزَّکَ) إلا عِندَ باغیهِ، وکَما لَیسَ بَینَ الکَبشِ وَالذِّئبِ خُلَّةٌ ، کَذلِکَ لَیسَ بَینَ البارِّ وَالفاجِرِ خُلَّةٌ، مَن یَقتَرِب مِنَ الرَّفثِ (الزِّفتِ) یَعلَق بِهِ بَعضُهُ کَذلِکَ مَن یُشارِکِ الفاجِرَ یَتَعَلَّم مِن طُرُقِهِ ، مَن یُحِبَّ المِراءَ یُشتَم ، ومَن یَدخُل مَدخَلَ السَّوءِ یُتَّهَم ، ومَن یُقارِن قَرینَ السَّوءِ لا یَسلَم ومَن لا یَملِک لِسانَهُ یَندَم .
وقالَ : یا بُنَیَّ ، صاحِب مِئَةً ولا تُعادِ واحِداً.



« قصص الأنبیاء،ص190ح239، بحارالانوار ج13ص417 »